Najważniejszym celem miast Frankfurt n. Odrą i Słubice jest trwałe podniesienie transgranicznej jakości życia mieszkańców i zyskanie większej atrakcyjności w oczach potencjalnych nowych mieszkańców, osób dojeżdżających do pracy, inwestorów i turystów. Zgodnie z tym oba samorządy postawiły sobie za cel w Planie Działania na lata 2020-2030 zintensyfikowanie wysiłków na rzecz dalszego zmniejszania bariery językowej oraz podniesienia atrakcyjności transgranicznej przestrzeni miejskiej dla mieszkańców, osób dojeżdżających do pracy, uczniów i studentów, inwestorów i turystów w oparciu o takie centralne elementy jak rzeka Odra, most miejski i obie nadodrzańskie promenady. W tym celu należy zwiększyć stopień transgranicznej integracji, powiązań i synergii.

Skoro w ciągu ostatniej dekady udało się stworzyć odpowiednie mechanizmy i struktury intensywnej, partnerskiej dyskusji i procesów decyzyjnych na poziomie administracji i polityki, projekt ma na celu znalezienie rozwiązań, które z jednej strony pozwolą „Dwumiastu” w większym stopniu dotrzeć do umysłów i serc mieszkańców, a z drugiej strony sprawią, że decyzje, które trzeba będzie podjąć, spotkają się z jak największą akceptacją.

W ramach projektu partnerzy chcą wypracować na podstawie doświadczeń zdobytych już w ciągu ostatnich dziesięciu lat, jak skutecznie można zaprojektować taki proces partycypacji w transgranicznym rozwoju miejskim oraz zaktywizować szerokie wsparcie społeczne i polityczne dla realizacji konkretnej wizji rozwoju Dwumiasta Frankfurt-Słubice 2030. Zdobyte know-how zostanie przeniesione na inne kwestie Dwumiasta a wyniki projektów zostaną udostępnione innym samorządom, które będą chciały w swoich projektach uczyć się na tych doświadczeniach.

Głównymi grupami docelowymi projektu są mieszkańcy obu stron, podmioty instytucjonalne społeczeństwa obywatelskiego, radni miejscy i istotne miejskie instytucje.

Zainicjowany zostanie intensywny, partnerski polsko-niemiecki proces komunikacji i partycypacji społecznej, którego przedmiotem będą przede wszystkim następujące punkty:

• Wypracowanie pomysłów urbanistycznych na rzecz rozwoju wspólnego centrum Dwumiasta przy włączeniu ekspertów,
• Rozwój miast po obu stronach na podstawie uzgodnionych dokumentów z uwzględnieniem połączenia infrastruktury i rzeki Odry jako osi integracji,
• Analiza potrzeb, funkcji, alternatywnych połączeń przez rzekę Odrę, aspektów komunikacyjnych i administracyjnych oraz możliwości lokalizacji dodatkowego mostu łączącego Słubice i Frankfurt nad Odrą.

Zasadnicze etapy prac w ramach projektu obejmują:

1. Publiczne rozpropagowanie tematu transgranicznego rozwoju urbanistycznego dwumiasta i kluczowych pytań,
2. Wdrożenie szerokiego, transgranicznego, kreatywnego polsko-niemieckiego procesu konsultacji społecznych,
3. Włączenie zewnętrznej wiedzy eksperckiej,
4. Transgraniczne konsultacje samorządowców i administracji ze społeczeństwem obywatelskim dwumiasta,
5. Decyzje w sprawie kluczowych projektów na rzecz transgranicznego rozwoju obszarów miejskich do 2030 r.,
6. Proces dyskusji i podejmowania decyzji.

Wykorzystane zostaną m.in. następujące narzędzia:

• internetowe narzędzia do dyskusji i udziału społeczeństwa, m.in. aplikacja miasta Frankfurt rozszerzona o dwujęzyczną funkcję sondaży i dyskusji,
• wyjazd studyjny do innego europejskiego dwumiasta lub regionu przygranicznego, który z powodzeniem wdrożył już kluczowy projekt transgranicznego rozwoju obszarów miejskich,
• dwudniowa Konferencja Przyszłości / Warsztaty Przyszłości służące wspólnemu opracowaniu inspirującej, ambitnej i realistycznej wizji wspólnego rozwoju obszarów miejskich do 2030 r. a być może w dłuższej perspektywie.

Foto: Frankfurt (Oder) und Słubice, vom Oderturm aus gesehen, © Stadt Frankfurt (Oder)

Na koniec dwuletniego procesu należy udzielić odpowiedzi na takie pytania jak:

• Czy Frankfurt i Słubice mają wspólne centrum miasta, a jeśli tak, to gdzie jest zlokalizowane przestrzennie i po czym je rozpoznać?
• Co musimy zrobić, aby serce dwumiasta, most miejski i promenady nadodrzańskie stały się atrakcyjnym miejscem?
• W jaki konkretny sposób uda nam się wypracować równowagę między transgranicznym ujednoliceniem z jednej strony a atrakcyjnością różnic i różnorodności z drugiej?
• Czy większa atrakcyjność to także wypieranie transportu indywidualnego, zwłaszcza w centrum miasta, na rzecz transportu publicznego, roweru i e-mobilności, a jeśli tak, to jakie zmiany planistyczne należy wprowadzić w tym celu?
• Czy do rozwoju dwumiasta potrzebujemy drugiego mostu miejskiego, a jeśli tak, to gdzie i z jakim funkcjami?
• Jakimi wyzwaniami w zakresie ochrony klimatu i radzenia sobie z konsekwencjami zmian klimatu musimy mocniej zająć się ponad granicami, np. w promowaniu wytwarzania energii neutralnej pod względem emisji CO2, transgranicznym planowaniu otwartej przestrzeni i większej synergii struktur i działań w zakresie zwalczania zagrożeń a zwłaszcza w ochronie przeciwpowodziowej?
• Jakie są kluczowe miękkie czynniki zintegrowanego, transgranicznego rozwoju obszarów miejskich, np. działania na rzecz dalszego rozwoju wielojęzyczności indywidualnej i społecznej w dwumieście?

Dużą wagę przywiązuje się również do podsumowania kwestii metodyki i komunikacji społecznej jako elementu składowego projektu:

• Jak użyteczne były różne narzędzia komunikacji i partycypacji w osiąganiu celów?
• Jaki wpływ miał proces komunikacji i udziału społeczeństwa na akceptację przyjętych działań?
• Jakie narzędzia i strategie powinny zostać zachowane i dalej rozwijane w wyniku projektu, a które okazały się nieskuteczne lub zbędne?

Entwicklungsvision 2030 für die Doppelstadt, Zukunftskonferenz 15./16.09.2021, © Stadt Frankfurt (Oder), 123Comics

W ramach projektu MORO „Kluczowe elementy transgranicznego rozwoju miejskiego” europejskie Dwumiasto Frankfurt nad Odrą i Słubice opracowały wspólną wizję transgranicznego rozwoju (śród-)miejskiego na lata 2030-2035. Uczestniczyło w nim ponad 150 mieszkańców Dwumiasta z różnych stowarzyszeń i inicjatyw.

Do kamieni milowych projektu zalicza się Słubicko-Frankfurcka Konferencja Przyszłości 2030, która odbyła w dniach 15-16 września 2021 r. oraz I. Słubicko-Frankfurcki Piknik Obywatelski w dniu 2 września 2022 r. (częściowo współfinansowany z projektu MORO).

Do końca projektu, który jest zaplanowany na 30 czerwca 2023 roku, mają zostać stworzone podstawy wspólnego planowania transgranicznego rozwoju (śród)mieścia. Kolejne ważne wydarzenia w tym kontekście to wspólne zamknięte spotkanie kierownictw obu administracji Dwumiasta (20 lutego 2023 r.), warsztaty z urzędami odpowiedzialnymi za planowanie przestrzenne z Województwa Lubuskiego i regionu Berlin-Brandenburgia (1 marca 2023 r.) jak również wspólne posiedzenie obydwu Rad Miejskich (15 czerwca 2023 r.).

Frankfurt-Słubicer Bürgerpicknick zur grenzüberschreitenden (Innen-)Stadtentwicklung, 02.09.2022, © Stadt Frankfurt (Oder)

Poniższe dokumenty umożliwiają głębsze zapoznanie się z projektem:

• Elementy kluczowe transgranicznego rozwoju miast w Europejskim Dwumieście Frankfurt nad Odrą – Słubice
  (referat pani dr Joanny Pyrgiel, Gmina Słubice i pana Sörena Bollmanna, Miasto Frankfurt nad Odrą, w ramach warsztatów zdalnych w dniu 14 grudnia 2021 r.)
• Elementy kluczowe transgranicznego rozwoju miast w Europejskim Dwumieście Frankfurt nad Odrą – Słubice
  (referat pana Ariela Pawelczyka, Gmina Słubice i pana dra Marcina Krzymuskiego, Miasto Frankfurt nad Odrą, w ramach drugich warsztatów MORO w dniu 19 stycznia 2023 r. w Berlinie)
• Słubicko-Frankfurcki Plan Działania 2020-2030
• Frankfurt-Slubicer Handlungsplan 2020-2030

Dalsze dokumenty współpracy z Dwumiasta:

• Raport na temat kształcenia Frankfurt nad Odrą 2021.
  Orientacja zawodowa i kształcenie zawodowe w międzynarodowym miejscu kształcenia Frankfurt nad Odrą – Słubice:
  • Dokument (PDF)
  • Informacje Urzędu Miejskiego w Słubicach (po polsku)
  • Informacje Słubicko-Frankfurckiego Centrum Kooperacji (po niemiecku)

Dalsze informacje odnoszące się do tematu:

• Ministerstwo Infrastruktury i Planowania Przestrzennego Kraju Związkowego Brandenburgia:
  Międzynarodowe Sympozjum (27./28.09.2018): Rozwój miast w Niemczech i w Polsce po 1945 r. – Dokumentacja
• Ministerium für Infrastruktur und Landesplanung des Landes Brandenburg:
  Internationale Tagung (27./28.09.2018): Stadtentwicklung nach 1945 in Deutschland und Polen – Dokumentation

Tutaj znajdą Państwo sprawozdanie ze Słubicko-Frankfurckiej Konferencji Przyszłości na rzecz transgranicznego rozwoju miejskiego do roku 2030, która się odbyła w dniach 15 i 16 września 2021 r., tutaj relację rbb24 pod tytułem „Frankfurter und Slubicer planen gemeinsame Zukunft als Doppelstadt” (Ludzie ze Frankfurtu i Słubic planują wspólną przyszłość jako Dwumiasto), a tutaj raport o Słubicko-Frankfurckich Piknikach Obywatelskich (o I Pikniku Obywatelskim także informuje HTS Słubice w swoim kanale YouTube) w ramach projektu „Common Ground – Współtworzenie bez granic” Fundacji im. Roberta Boscha.

Wydarzenie z dnia 1 marca 2023 r. dotyczące Słubicko-Frankfurckiego Masterplanu 2025-2035 jest udokumentowane tutaj.

Stadt Frankfurt (Oder)
Dezernat IV, Frankfurt-Słubicer Kooperationszentrum
Bischofstr. 1a
15230 Frankfurt (Oder)
pan Sören Bollmann
Mail: Soeren.Bollmann@frankfurt-oder.de

Gmina Słubice
BPW – Biuro Projektów i Współpracy Zagranicznej
ul. Akademicka 1
69-100 Słubice
pan Ariel Pawelczyk
Mail: ariel.pawelczyk@slubice.pl